నేటి విశ్వాస నాయకుడు
జాన్ ఫాక్స్
పరలోక పిలుపు : 18 ఏప్రిల్ 1587
హతసాక్షుల చరిత్రకారుడు, అంకితభావంతో కూడిన పండితుడు, మతాధికారి, రచయిత, వేదాంతవేత్త, ప్రార్థన యోధుడు.
జాన్ ఫాక్స్ (1517 – 1587) రచించిన హతసాక్షులు, అని పిలువబడే ఈయన పుస్తకం బాగా పేరు పొందింది. ఈ పుస్తకం వారి విశ్వాసం కోసం ప్రాణత్యాగం చేసిన క్రైస్తవుల జీవితాలను చెబుతుంది. ముఖ్యంగా 14వ శతాబ్దానికి చెందిన ఇంగ్లీష్ ప్రొటెస్టంట్లు, బ్లడీ మేరీ అనబడే క్వీన్ మేరీ I పాలనలో బాధపడ్డ వారి కథనాలు ఇందులో పొందుపరచబడ్డాయి. అమరవీరుల బాధలను, దైవభక్తిని వీరోచితంగా చిత్రీకరించడం ద్వారా ఇది ప్రొటెస్టంట్ గుర్తింపును రూపొందించింది. ఫాక్స్ ప్రొటెస్టెంట్ విశ్వాసాన్ని గట్టిగా పట్టుకున్నవాడు. రాజు మారడమే కాదు, దేశం మొత్తం మారిన సందర్భంలో కూడా ఈయన సత్యాన్ని వదలలేదు. ఇంగ్లాం డ్లో ప్రొటెస్టెంట్ ఉద్యమం బలపడడానికి ఫాక్స్ రచనలు ఒక ప్రేరణగా నిలిచాయి. అప్పటి కాలంలో సంఘటితమైన, మతపరమైన అత్యాచారాలను స్పష్టంగా, నిష్పక్షపాతంగా నమోదు చేశాడు. ఇవి క్రొత్తగా ప్రజలలో మత జ్ఞానాన్ని రేకెత్తించాయి. ఈయన రచనలు ప్రజల్లో భయాన్ని తొలగించాయి, మరియు తమ విశ్వాసాన్ని ధైర్యంగా నిలబెట్టుకునేలా చేశాయి. ముఖ్యంగా రోమన్ కాథలిక్ హింస వలన, ఇది ఇంగ్లీష్ ప్యూరిటన్లలో బాగా ప్రాచుర్యం పొందింది. రాయల్ ఆర్డర్ ప్రకారం ఈ పుస్తకం బైబిల్తో పాటు అనేక ఆంగ్ల చర్చిలలో ఉంచబడింది. ప్రతి ఆంగ్ల ఇంటిలో కొన్నికాలాలపాటు నిలిచింది, బైబిల్ తర్వాత అత్యధికంగా చదివిన పుస్తకంగా ప్రసిద్ధి చెందింది.మొదటి లాటిన్ ఎడిషన్ 1559లో కనిపించింది, ఆ తర్వాత 1563లో మొదటి ఇంగ్లీష్ ఎడిషన్ వచ్చింది, ఇది ఫాక్స్ తక్షణ ఖ్యాతిని తెచ్చిపెట్టింది. చర్చ్ ఆఫ్ ఇంగ్లాండ్ కేథడ్రాల్స్ లో ఉంచడం తప్పనిసరి చేయడంతో పరిమాణం, ప్రభావంలో వృద్ధి చెందింది. తప్పులు, పక్షపాతంతో కాథలిక్ ప్రత్యర్థులచే విమర్శించబడినప్పటికీ, ఫాక్స్ విస్తారమైన ప్రాథమిక వనరులను పొందాడు. ఆంగ్ల సంస్కరణ యొక్క అమూల్యమైన ప్రత్యక్ష సాక్షుల ఖాతాలను భద్రపరిచాడు. అంకితభావంతో కూడిన పండితుడు, ప్రార్థన చేసే వ్యక్తి, ఫాక్స్ హింసకు గురైన అనాబాప్టిస్టులను రక్షించే ప్రయత్నాలతో సహా క్రూరత్వానికి వ్యతిరేకంగా కరుణ మరియు న్యాయవాదానికి కూడా పేరుగాంచాడు. ఈయన సేకరించిన చరిత్ర తరువాతి చరిత్రకారులు, బోధకులు, రచయితలను ప్రేరేపించింది, ఇందులో జాన్ బన్యన్ ఇంకా ఇతరులు అనేకమంది ఉన్నారు.
ఫాక్స్ బోస్టన్, లింకన్ షైర్లో మధ్యస్త కుటుంబంలో జన్మించాడు, ఈయన భక్తి మరియు అధ్యయన స్వభావానికి పేరు గాంచాడు. ఈయన 1534లో ఆక్స్ఫర్డ్, మాగ్డలెన్ కాలేజీలో చదువుకున్నాడు. ఫాక్స్ 1537లో తన బ్యాచిలర్ డిగ్రీని, 1543లో మాస్టర్స్ డిగ్రీని పొంది, లాజిక్ లో లెక్చరర్గా పనిచేశాడు, క్లాసికల్, థియోలాజికల్ స్టడీస్ లో రాణించాడు. 1545లో, హెన్రీ VIII ఆధ్వర్యంలో చర్చ్ ఆఫ్ ఇంగ్లండ్ వైఖరితో విభేదించిన ప్రొటెస్టంటిజంలోకి మారిన తర్వాత ఫాక్స్ ఆక్స్ఫర్డ్కు రాజీనామా చేశాడు. మతాధికారుల బ్రహ్మచర్యం పట్ల వ్యతిరేకత బహుశా తన నిర్ణయాన్ని ప్రభావితం చేసింది. తన రాజీనామా తరువాత, ఫాక్స్ కష్టాలను ఎదుర్కొన్నాడు కానీ హ్యూ లాటిమర్ నుండి మద్దతు పొందాడు. తరువాత థామస్ లూసీ కుటుంబానికి ట్యూటర్ గా పనిచేశాడు. ఈయన 1547లో ఆగ్నెస్ రాండాల్ ను వివాహం చేసుకున్నాడు, వీరికి ఆరుగురు పిల్లలు.
ప్రొటెస్టంట్ సంస్కరణ ఊపందుకోవడంతో 1547లో ఎడ్వర్డ్ VI చేరికతో ఫాక్స్ పరిస్థితి మెరుగుపడింది. ఈయన లండన్ వెళ్లి, ప్రొటెస్టంట్ ఉపన్యాసాలను అనువదించాడు. రాజ వంశస్తులైన మేరీ ఫిట్జ్రాయ్ మేనల్లుళ్లకు ట్యూటర్ గా ఉండుట వలన, ఈయన ఇంగ్లాండ్లోని ప్రొటెస్టంట్ ఎలైట్ లో చేరడానికి సహాయపడింది. ఫాక్స్ 1550లో డీకన్గా నియమించబడి, జాన్ బేల్, జాన్ హూపర్ వంటి ప్రధాన ప్రొటెస్టంట్ వ్యక్తులతో సంబంధం కలిగి ఉన్నాడు. 1553లో మేరీ I రాణి అయినప్పుడు, ఫాక్స్ హింస నుండి తప్పించుకోవడానికి ఇంగ్లాండ్ నుండి వెళ్ళిపోయి, స్ట్రాస్ బర్గ్, ఫ్రాంక్ ఫర్ట్ లలో స్థిరపడి, అక్కడ క్రైస్తవ అమరవీరులపై తన ప్రధాన రచనను రాయడం ప్రారంభించి, 1556 లో పూర్తి చేశాడు. 1558లో మేరీ I మరణించిన తర్వాత, ఎలిజబెత్ I మతపరమైన విధానాలు స్థిరపడే వరకు ఫాక్స్ విదేశాల్లో వేచి ఉంటూ, పేదరికంలోనే ఇంగ్లాండ్కు తిరిగి వచ్చాడు. బోధకుడుగా నియమించబడినప్పటికీ, ఫాక్స్ ప్యూరిటన్ అభిప్రాయాలతో మతాధికారుల అనుగుణతను ప్రతిఘటించాడు, ప్రభావవంతమైన సంబంధాలు ఉన్నప్పటికీ వినయపూర్వకమైన, ప్రతిష్టాత్మకమైన వ్యక్తిగా మిగిలిపోయాడు.
జాన్ ఫాక్స్ 70 సంవత్సరాల వయస్సులో లండన్ లో మరణించాడు. పాత లండన్ గోడకు వెలుపల ఉన్న ఒక చారిత్రాత్మక చర్చి అయిన సెయింట్ గైల్స్-వితౌట్-క్రిప్పల్ గేట్లో సమాధి చేయబడ్డాడు. ప్రొటెస్టెంట్ విశ్వాసులకు ఒత్తిడి ఎదురైన సమయంలో వారి విశ్వాసం, నిబద్ధతకు ఈయన రచనలు ధైర్యపరచినవి.
— జాన్ మైఖేల్, రాజమండ్రి.