నేటి విశ్వాస నాయకుడు
సర్ డా. విలియం జేమ్స్ వాన్ లెస్
పరలోక పిలుపు : 03 మార్చి 1933
గొప్ప మెడికల్ మిషనరీ, సర్జన్, మానవతావాది, హాస్పిటల్ వ్యవస్థాపకుడు, విద్యావేత్త, రచయిత.
సర్ డా. విలియం జేమ్స్ వాన్ లెస్ (1865-1933) కెనడా దేశము నుండి ఇండియాకు వచ్చిన మెడికల్ మిషనరీ, నేర్పరి అయిన వైద్యుడు, సర్జన్, హాస్పిటల్ నిర్వహణ కూడా బాగా తెలిసినవాడు, మానవతావాది. ఈయన 1894లో భారతదేశంలోని మహారాష్ట్ర, మిరాజ్‌లో మెడికల్ మిషన్‌ను స్థాపించి, 40 సంవత్సరాలు దానికి నాయకత్వం వహించాడు. ఈ మిషన్‌లో భాగంగా, డాక్టర్. వాన్ లెస్ 1897లో మహారాష్ట్రలో మొట్టమొదటి మిషనరీ మెడికల్ స్కూల్‌ను స్థాపించారు, లెప్రసీ శానిటోరియం, క్షయవ్యాధి ఆసుపత్రిని కూడా స్థాపించిరి. ఈయన సేవల ద్వారా ఎంతోమంది విడువబడిన దీర్ఘకాలిక రోగులకు చికిత్స చేసి, పునరావాసం కల్పిస్తూఉండేవారు. ముఖ్యముగా చాలా కాలము వరకు ప్రఖ్యాతమైన చెస్ట్ హాస్పిటల్ అని చెప్పవచ్చును. దీనిని ఈయన పేరుతోనే వాన్ లెస్ హాస్పిటల్ అని పిలుస్తున్నారు. ఆనాటి ఈయన ప్రయత్నాలు మిరాజ్ అనే చిన్న గ్రామాన్ని పెద్ద వైద్య కేంద్రంగా మార్చాయి. ఈయన 1928లో సేవ ముగించే సమయానికి, ఈయన ప్రారంభించిన క్లినిక్ అనేక కీలక అనుబంధాలతో 250 పడకల హాస్పిటల్ గా అభివృద్ధి చెందింది. ఈయన 19వ శతాబ్దపు భారతదేశపు అత్యంత ప్రసిద్ధ సర్జన్ గా విస్తృతంగా పరిగణించబడ్డాడు. ఆసియా అంతటా కూడా ఈయన బాగా ప్రసిద్ధి చెందాడు, వ్యక్తిగతంగా యువరాజులు, రాజులు, మహాత్మా గాంధీకి కూడా చికిత్స చేశారు. ఈయన 10 లక్షల మంది రోగులకు చికిత్స చేసి, వారిలో 12,000 మందికి చూపును పునరుద్ధరించారు. ఈ సేవకు గుర్తింపుగా, కింగ్ జార్జ్ V 1928లో ఈయనకు నైట్ బిరుదు ఇచ్చి, బ్రిటిష్ సామ్రాజ్యానికి నైట్ బ్యాచిలర్‌గా నియమించాడు. ఈయన గ్రేట్ బ్రిటన్ నుండి మూడుసార్లు అధికారిక గౌరవాలు అందుకున్నాడు.
వాన్ లెస్ కెనడాలోని చార్లెస్టన్ లో 14 మంది పిల్లలలో ఆరవవాడుగా జన్మించాడు. ఈయన 1889లో న్యూయార్క్ యూనివర్శిటీ స్కూల్ ఆఫ్ మెడిసిన్ నుండి పట్టభద్రుడయ్యాడు, మేరీ ఎలిజబెత్ మార్షల్‌ను వివాహం చేసుకొని, అదే సంవత్సరం భారతదేశానికి ప్రయాణించాడు. 1906లో మేరీ మరణించిన తర్వాత, 1907లో లిలియన్ ఎమెరీ హేవెన్స్ ను తిరిగి వివాహం చేసుకున్నాడు, వీరితో ఈయనకు ముగ్గురు పిల్లలు ఉన్నారు.
వాన్‌లెస్‌ను 1889లో బ్రైన్ మావర్ ప్రెస్‌బిటేరియన్ చర్చి భారతదేశానికి పంపింది. 1891లో, ఈయన ఒక చిన్న డిస్పెన్సరీతో ప్రారంభించి తన మిషన్ హాస్పిటల్ కోసం మహారాష్ట్రలోని మిరాజ్‌ని ఎంచుకున్నాడు. రాజా సర్ గంగాధరరావు గణేష్ పట్వర్ధన్ అందించిన భూమితో, ఆసుపత్రి అధికారికంగా 1894లో ఇప్పుడు వాన్ లెస్ వాడిలో ప్రారంభించబడింది. వైద్య సంరక్షణను మెరుగుపరచడానికి, వాన్‌లెస్ 1897లో స్కూల్ ఆఫ్ నర్సింగ్‌ను, 1907లో మిరాజ్ క్రిస్టియన్ మెడికల్ స్కూల్‌ను స్థాపించారు. మేరీ వాన్‌లెస్ హాస్పిటల్ 1906లో ఈయన మొదటి భార్య జ్ఞాపకార్థం స్థాపించబడింది. 1920లో, ఈయన క్షయవ్యాధి శానిటోరియంను స్థాపించాడు, తరువాత దానిని వాన్‌లెస్ ఛాతీ ఆసుపత్రిగా మార్చాడు. వైల్ మెమోరియల్ క్యాన్సర్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ (1937), గోహీన్ సైకియాట్రిక్ క్లినిక్ (1955) వంటి అదనపు సంస్థలు వైద్య సేవలను విస్తరించాయి. వాన్ లెస్ ఐదు అవుట్ పోస్ట్ స్టేషన్ లను కూడా స్థాపించాడు. ఆసుపత్రిలోని 125 మంది సభ్యుల సిబ్బందికి తానే జీతం చెల్లించే వాడు. తన వ్యక్తిగత ఆదాయాన్ని మిషన్ అవసరాలకే ఖర్చు పెట్టేవాడు. కొన్ని పుస్తకాలను కూడా రచించాడు.
1928లో, భారతదేశంలో దాదాపు 40 సంవత్సరాల వైద్య మిషనరీ సేవ చేసిన తర్వాత, వాన్‌లెస్ యునైటెడ్ స్టేట్స్‌కు వెళ్లెను. ఈయన భారతదేశంలో వైద్యుడిగా తన జీవితంపై “మెడిసిన్ ఇన్ ఇండియా” అనే పుస్తకాన్ని రాశాడు. ఈయన 68 ఏళ్ల వయస్సులో కాలిఫోర్నియాలోని గ్లెన్ డేల్ లో మరణించగా, అక్కడే ఖననం చేశారు. ఈయన భార్య, లిలియన్, 1973 వరకు జీవించారు. వీరి కుమారుడు, హెరాల్డ్, టొరంటో విశ్వవిద్యాలయంలో వైద్య విద్యను అభ్యసించడం ద్వారా తన తండ్రి వారసత్వాన్ని కొనసాగించాడు. ఈయన వైద్య లక్ష్యం అప్పటి నుండి భారత ప్రభుత్వ వైద్య కళాశాలకు అనుబంధంగా 550 పడకల బోధనా ఆసుపత్రిగా అభివృద్ధి చెందింది. కాలేజ్ ఆఫ్ నర్సింగ్, ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఫార్మసీ, పారామెడికల్ ప్రోగ్రామ్‌లతో పాటు. ఈయన స్థాపించిన హాస్పిటళ్లు ఇప్పుడు వాన్ లెస్ వాడిలో ఉన్నాయి, ఇది ఈయన గౌరవార్థం పేరు పెట్టబడిన టౌన్‌షిప్. దాని స్వంత పోస్టల్ కోడ్, రైల్వే స్టేషన్ ఉంది. నేడు, వాన్ లెస్ హాస్పిటల్ పశ్చిమ మహారాష్ట్ర మరియు ఉత్తర కర్ణాటకలో సేవలందిస్తున్న ప్రముఖ ఆరోగ్య సంరక్షణ సంస్థగా ఉన్నది.